ANNE, BABA, AKRABA HAKLARI VE KURAN’DAKİ AYETLER?

Kuran’da Allah şöyle buyurdu:

Biz evlat konusundaki her insanoğluna yapacağı en iyi işlerden biri olarak ana ve babasına iyi davranmasını emrettik. Çünkü anası onu nice zahmetlere katlanarak karnında taşıdı. Nitekim çocuğun emzirilip, sütten kesilmesi de iki yıl sürer. Şu halde ey insanoğlu, hem bana hem de ana baba’na minnettarlığını göster. Unutma ki yarın bir gün hesap vermek üzere benim huzuruma geleceksin. Ana ve babasına saygıda kusur etme. Ama eğer onlar gerçekten tanrı oldukları hakkında hiç bir bilgi hiç bir delil sahibi olmadığın bir takım şeyleri körü körüne tanrı yerine koyarak bana ortak koşman için seni zorlarlarsa, sakın onlara itaat etme, lakin yine de onlara yardımcı ol İhtiyaçlarını karşıla. Her daim onlara imam ve itaatle bana yönelen hayırlı insanların yolunu tut. Sonuçta hepiniz benim huzuruma geleceksiniz, İşte o zaman ben size hayatta iken yaptığınız her şeyi tek-tek bildirecek ve hak ettiğinizin karşılığını vereceğim. (Lokman/14-15.)

EY insan Allah’la birlikte başka bir ilah edinme, sonra kınanmış olarak bir köşeye atılıp orada bir başına kalakalırsın. Zira senin Rabbin başkasına değil yalnızca kendisine kulluk etmenizi emreder. Bir de ana babaya iyilik etmeyi.

Dahası, o ikisine alçak gönüllü davranarak merhametle kol Kanat ger ve deki, Rabbim o ikisin beni küçüklüğümde sevgiyle görüp gözettikleri gibi sende onları merhametle kolla. (17-İsra/24.)

Ve zaten insanoğluna anne babasına iyi davranmasını biz tavsiye etmiştik. Fakat (sen ey muhatap), eğer bir bilgi sahibi olmadığın bir şeyi, Bana ortak koşman için seni ikna etmeye çalışırlarsa, asla o ikisine itaat etme.(29-Ankebut/8.)

Biz insana anne babasına karşı iyi davranması talimatını ilettik; annesi onu zahmetle taşıdı ve zahmetle doğurdu. Onun taşınması ve sütten kesilmesi otuz ayı buldu. (46-Ahkaf/15.)

İşte bunlar, yaptıklarının en iyilerini kabul edip kötülüklerinin üstünü çizeceğimiz kimselerdir. (46/16.)

Bir de ana babaya iyilik etmeyi, eğer onlardan biri ya da ikisi senin yanındayken yaşlanırsa sakın onlara Uf bile deme ve onları azarlama. Aksine onlara gönül okşayıcı şeyler söyle. (17-İsra /22))   Not. Tevrat’ta da aynısıdır.

AKRABALIK NASIL OLMALIDIR?

İşe yaramayan akrabalığa Hz. Nuh’un oğlu, Hz. İbrahim’in babası, Lut’un hanımı, Asiye’nin kocası, Hz. Peygamber’in amcası Ebu Leheb örnekleri verilir.

Hz İsa kendi şehrinin insanları tarafından eziyet görünce onlara şöyle söyledi. Hiçbir peygamber yok ki kendi evinde, Akraba çevresinde memleketin de hor görülmesidir. Ve devam etti,  Ağız yürekten taşanı söyler konuşur, iyi insan’ın içindeki iyiliktir. Kötü insan’ın içindeki kötülüktür. İnsanlar söyleyecekleri her boş söz için ahirette yargı önünde hesap verecekler. Kendi güzel doğru sözleri ile aklanacaklardır.

Akraba bağlarını koparmış kimseler, Allah’a isyan etmiş demektir. Şimdi siz olun sırtınızı, akrabaya dönerseniz, yeryüzünde bozgunculuk çıkarmış. Akrabalık bağlarını koparmış ve dolayısıyla Allah’a isyan etmiş olmaz mısınız? İşte böyleleri, Allah’ın rahmetinden dışlandığı, sağırlaştırdığı ve gözlerini körelttiği kimselerdir. 47-Muhammet/22-23.

Akraba bağlarını koparmış kimseler Allah’a isyan etmiş demektir. İşte böylelerini Allah’ın Rahmetinden dışladığı kişilerdir. Onlar derin-derin düşünmeyen kimselerdir. Şeytan onların tasavvurlarını yamultmuş boş umutlar peşine takmıştır.

Çünkü onlar, akrabalık bağlarını koparan kimselerdir. Zira onlar akrabadan, nefret eden en ufak bir yardımı bile esirgeyen insanlardır. Onlar kendi nefislerine ve şeytan’a uyan kimselerdir. Kendi akraba bağlarını koparan kişilerdir.

Böylece kalplerinde bir tür hastalık bulaştırmış olurlar, Allah onların bu davranışının hesabını mutlaka soracaktır. Mal mülk peşine fazla düşenler. Yoksul olan akrabalarını yardım etmeyi pek düşünmezler.

Tüm sosyal bozulmaların temelinde aile ve akrabalık bağlarının çözülmesi yatar. Sorumluluğun olmadığı yerde sorumsuzluk baş gösterir.

Duygu düşünce ve eylem dengesini bozmanız, dengesizliğin kozmik karşılı kıyamettir. Ferdi dengesizlik ferdin, sosyal dengesizlik toplumun kıyametini getirir. İşini bilenler, asıl muhtaç oldukları zaman yardım ederler. Vermek için zengin olmayı bekleyenler, hiç veremeyecekler demektir.

Hiç şüphe yok ki Allah adil davranmayı, iyilik yapmayı ve yakınlara karşı cömert olmayı emreder ve her türlü utanç verici hayâsızlığı, selim akla ve sağduyuya aykırı çirkinliği ve sınırları hiçe sayan taşkınlık ve azgınlığı yasaklar. Size bu öğütleri verir ki, sorumluluklarınız, aklınızda, tutabilesiniz. 16-NAH/-90.

Ayrıca-Bakara//83-177.Nisa/1-36.Tevbe/23.  Hud/45. Rad/21-25.